بررسی امکان سنجی استقرار نظام مدیریت کیفیت جامع در صنایع کوچک و متوسط

پایان نامه کارشناسی ارشد

عنوان پایان نامه:

امکان سنجی استقرار نظام مدیریت کیفیت جامع در صنایع کوچک و متوسط شهرک های صنعتی

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات:  181 صفحه

تکه های از متن به عنوان نمونه :

فهرست

چکیده——————————————————–      ن

فصل اول:کلیات پژوهش

1-مقدمه——————————————————- 2

2-بیان مسئله—————————————————-      3

3-اهمیت و ضرورت تحقیق——————————————5

4-چهارچوب نظری و مدل تحلیلی تحقیق——————————–       7

5-اهداف جزئی تحقیق———————————————-8

6-سوال یا فرضیه تحقیق——————————————–      9

7-تعریف عملیاتی ونظری( مفهومی) متغیرها ومفاهیم————————-10

8-محتوای تحقیق————————————————-      12

فصل دوم:ادبیات تحقیق

2-1- مبانی نظری ———————————————– 14

2-1-1- مقدمه—————————————————14        

2-1-2- اصول اساسی مدیریت کیفیت جامع ——————————18

2-1-3- مفهوم کیفیت———————————————-    20

2-1-4- مدیریت کیفیت جامع—————————————–23

2-1-5-فرض ها و اصول مدیریت کیفیت جامع—————————–24

2-1-6- ویژگی های مدیریت کیفیت جامع——————————–28

2-1-7-عناصر ساختاری مدیریت کیفیت جامع——————————28

2-1-8- مراحل اجرایی مدیریت کیفیت جامع —————————— 29

2-1-9- کیفیت از دیدگاه مشتری—————————————32        

2-1-10- کیفیت از دیدگاه تامین کننده  ———————————     34

2-1-11-پیشگامان مدیریت کیفیت جامع———————————-36

2-1-12- اصول مدیریت کیفیت —————————————48

2-1-13- موانع تحقق اهداف مدیریت کیفیت جامع—————————54

2-1-14-علل ناکامی مدیریت کیفیت جامع———————————55       

2-1-15-مدل های مدیریت کیفیت جامع———————————-56

2-2- تعریف صنایع کوچک و متوسط  ———————————–68

2-3-تاریخچه صنایع کوچک ومتوسط————————————70

2-4–اساس نامه سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران—————–76

2-5-نطریه های موجود درباره علل اقبال به بنگاه های کوچک و متوسط————-83

2-6-پیشینه تحقیق————————————————–86      

فصل سوم:روش تحقیق

3-1-مقدمه——————————————————-101

3-2-روش تحقیق————————————————–101

3-3-جامعه آماری—— ——————————————-103

3-4-نمونه آماری—————————————————103

3-5-روش گرد آوری اطلاعات—————————————–104     

3-6-ابزار جمع اوری داده ها و اطلاعات———————————–104

3-7-روایی ابزار تحقیق———————————————–105

3-8-پایایی ابزار تحقیق ———————————————–105

3-9-بیان متغیر ها————————————————— 107

3-10-روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون های آماری ——————–107

3-11-جدول تناظر فرضیه های تحقیق با سوالات پرسش نامه———————-108    

3-12-فاکتورهای کلیدی کنترل کیفیت جامع در صنایع کوچک و متوسط———–108

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

4-1-مقدمه—————- ————————————-    116

4-2-تجزیه و تحلیل سوالات تحقیق————————————-117

فصل پنجم:بحث و تفسیر نتایج

مقدمه————————————————————134

5-1-خلاصه پژوهش————————————————–134

5-2-یافته ها بر اساس سوالات تحقیق————————————–139

5-3-پیشنهادات (علاوه بر پیشنهادات بخش قبلی)——————————109

5-4-محدودیت های محقق ———————————————141

5-5-جنبه نوآورانه تحقیق———————————————-141

فهرست جداول:

جدول شماره 3-1- جدول تناظر سوالات تحقیق با ضرایب آلفای کرونباخ—————106     

جدول شماره 3-2- جدول تناظر سوالات تحقیق با سوالات پرسش نامه—————–108

جدول(3-3) مقایسه بعضی از فاکتورهای کلیدی کنترل کیفیت جامع  ——————-113

جدول(3-4) فاکتورهای کلیدی کنترل کیفیت جامع ——————————-114

جدول 4-1- تجزیه و تحلیل نرمال بودن توزیع به تفکیک فرضیه ها——————–117

جدول4-2- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی یک——————————–119

جدول4-3- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی دو———————————121

جدول4-4- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی سه——————————–122

جدول4-5- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی چهار——————————-124

جدول4-6- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی پنج——————————–125

جدول4-7- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی شش——————————-127

جدول4-8- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی هفت——————————-128

جدول4-9- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی هشت——————————129

جدول4-10- تجزیه و تحلیل فرضیه شماره ی نه——————————–131

جدول 4–11- رتبه میانگین متغیرها—————————————–131

جدول 4–12- آزمون فریدمن——————————————-132

جدول 4–13- استنباط پاسخ دهندگان از کنترل کیفیت جامع———————–132

فهرست اشکال:

چارچوب مفهومی تحقیق شکل(1-1)—————————————7        

شکل 2-1- مفهوم کیفیت———————————————-35

2-2- چارچوب ارتباط بین ابعاد، دیدگاه‌ها و فعالیت‌های کیفیت ——————–36

2-3- تابع زیان تاگوچی———————————————–44

شکل (2-4)مدل ملی کیفیت مالکوم بالدریج(سال2002)————————–57

شکل(2-5): مدل تعالی EFQM——————————————59

شکل(2-6):مدل کیفیت سرآمدی کسب و کار کانادا—————————–61

شکل(2-7): مدل مدیریت کیفیت جامعEX———————————–62

شکل(2-8): مدل اجرایی سه قدم تا بهبود————————————64

شکل (2-9): مدل جان اوکلند——————————————-65

شکل (2-10): مدل چنگال مدیریت کیفیت جامع——————————-66

فهرست نمودار ها:

نمودار شماره(4-1): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتور اول—————–119

نمودار شماره(4-2): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتور دوم—————–120

نمودار شماره(4-3): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتور سوم—————–122

نمودار شماره(4-4): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتور چهارم—————-123

نمودار شماره(4-5): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتور پنجم—————–125

نمودار شماره(4-6): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتورششم——————126

نمودار شماره(4-7): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتورهفتم——————128

نمودار شماره(4-8): میانگین نمرات سوال های پرسش نامه فاکتور هشتم—————–129

– مقدمه

کشورهای در حال توسعه برای دستیابی به توسعه اقتصادی ناگزیر از انتخاب الگو و استراتژی مناسب هستند. تجارب کشورهای توسعه یافته و تازه صنعتی شده نشان می دهد که برای دستیابی به توسعه اقتصادی پیمودن مسیر توسعه صنعتی الزامی است و در طی این مسیر استراتژی های صنعتی شدن کشور باید براساس نیازهای روز کشور و الزامات جهانی انتخاب شوند. در دهه های اخیر تغییراتی در ساختار صنعتی کشورها رخ داده است و رشد و گسترش صنایع کوچک و متوسط[1] در استراتژی توسعه صنعتی کشورها جایگاه خاصی برای خود باز کرده است. با توجه به تجربه موفقی که کشورهای تازه صنعتی شده از این رویکرد کسب کرده اند و با توجه به اینکه درصد بالایی از واحدهای صنعتی کشورایران کوچک و متوسط هستند وهمچنین بیش از نیمی از شاغلان بخش صنعت را در خود جای داده اند، صنایع کوچک و متوسط جایگاه ویژه ای در اقتصاد کشوردارا هستند و می توانند نقشی اساسی و محوری در برنامه های آتی توسعه صنعتی و اقتصادی کشور ایفا کنند.

از سوی دیگرطی چند دهه گذشته افزایش قدرت خرید مشتریان باعث شد که آنها متقاضی کالاها و خدماتی با کیفیت بالاتر شوند. علاوه بر آن قوت گرفتن تجارت جهانی باعث ایجاد کالاهایی با کیفیت بالا[2] و قیمت پایین شد و این عوامل باعث ترغیب سازمان های دنیا برای بهبود خدمات و کیفیت کالاها گردیدکه صنایع کوچک و متوسط نیز از این امر مستثنا نیستند. فناوری ها وروش هایی نظیر مدیریت کیفیت جامع نتیجه چنین تغییرو تحولاتی است (بایازیت و ایتال[3]، 2005،ص 96).

مدیریت کیفیت جامع امروزه بهترین الگوی مدیریت در کشورهای پیشرفته صنعتی است که موجب ارتقای کیفی محصولات به شکل رقابتی شده وباعث شده است تا مدیران در الگوی مدیریت خود تحول ایجادنموده بجای مدیریت نقش رهبری را به خود بگیرند وابعاد سه گانه تحول تکنولوژیک ،تحول انسانی ،تحول مدیریتی را درهم آمیخته وبه سوی تعالی مستمر ورقابتی پیش بروند .این الگوی مدیریت در کشورهای صنعتی در پیشرفته ترین صنایع وشرکتهای خدماتی به کار گرفته شده است وباعث تحول اساسی در این بنگاه ها شده است.در این تحقیق  با توجه به موارد فوق امکان استقرار مدیریت کیفیت جامع [4]درصنایع کوچک و متوسط شهرک های صنعتی شهرستان آمل موردبررسی قرارمی گیرد.

2- بیان مسئله :

توسعه صنایع کوچک رمز توسعه اقتصادی دهه آینده است. بررسی ها نشان داده است که صنایع کوچک از طریق چهار کانالِ کارآفرینی، نوآوری و تغییر فناوری، پویایی صنعت و در نهایت ایجاد فرصت های شغلی و افزایش درآمد بر اقتصاد جهانی تاثیرگذارند. به علاوه شدت یافتن رقابت جهانی، افزایش بی اطمینانی و تقاضای فزاینده برای محصولات متنوع باعث شده است که اقبال به این صنایع بیشتر شود.

هر چند صنایع بزرگ به جهت داشتن مزیت های ناشی از اثر مقیاس انبوه، اثر دامنه تولید، اثر تجربه و اثر سازماندهی، هنوز هم مورد توجه سیاست گذاران اقتصادی هستند؛ اما مزیت های صنایع کوچک به علت وجوداثر حمل ونقل، اثر اندازه بازار، اثرتنظیم، مؤثربودن انتخاب و اثر کنترل، این صنایع رادر تولید اغلب کالاها به انتخاب اول مبدل ساخته است.

در سه دهه پیش نگاه اقتصاددانان به صنایع بزرگ به عنوان موتور رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال، نوآوری و رقابت جهانی بودولی  روند رو به افزایش تمرکز، تقریبا در هر کشور توسعه یافته ای موجب نگرانی اقتصاددانانی شد که خطر از دست رفتن مردم سالاری راگوشزد می کردند. بنابراین درک این واقعیت توسط بعضی اقتصاددانان صاحبنظر، مبنی بر اینکه تحولی اساسی در فعالیتهای اقتصادی با فاصله گرفتن از صنایع بزرگ و فعال شدن صنایع کوچک در حال وقوع است، همه توجه ها را به خود جلب کرد. بخصوص در ایالات متحده، صنایع کوچک نه تنها جایگزین صنایع بزرگ در ایجاد ۱۸ میلیون شغل جدید در دهه ۱۹۸۰ شدند بلکه گوی سبقت را در اکثر فعالیتهای نیازمند نوآوری و رقابت های بین المللی از صنایع بزرگ ربودند.

در کشورهای درحال توسعه، توسعه صنایع کوچک می تواند به عنوان استراتژی مناسبی جهت پیشرفت باشد و از طریق رفع فقر، افزایش درآمد، ایجاد فرصتهای شغلی برای نیروی انسانی غیر ماهر، انباشت سرمایه از طریق افزایش بازدهی، بهبود بهره وری در بخش روستایی، و همچنین از طریق جلوگیری از گسترش شهر نشینی و مهاجرت های بی رویه، به فرآیند توسعه کشورهای جهان سوم از ابعاد اقتصادی و اجتماعی کمک نموده و رشد اقتصادی این کشورها را تسریع می بخشداز این رو  حرکت به سمت صنایع کوچک در ایران نه تنها امری بهینه و سودآور بلکه در شرایط فعلی کشورما، امری لازم و ضروری است.

در ایران علی‌رغم آنکه صنایع کوچک بیش از 98% واحدهای کوچک صنعتی و بیش از50% کارکنان شاغل در بخش صنعت را در خود جای داده است، نه تنها صنایع کوچک از جایگاه ویژه‌ای در توسعه صنعتی و اقتصادی برخوردار نیست، بلکه با مشکل ورشکستگی وتعطیلی زیادمواجه می‌باشد.طبق آمارمرکزآمار ایران طی سالهای 78-1373، تعداد 129997 واحد کوچک صنعتی تعطیل شده‌اند و این امر منجر به از دست رفتن 274827 فرصت شغلی در کشور شده است.

به نظر می‌رسد که مهمترین عامل ورشکستگی و تعطیلی صنایع کوچک، عدم سودآوری^[5] آنها بوده که ناشی از عوامل مختلفی است که عده‌ای از آنها درون‌زا و متأثر از محیط داخلی کارگاه‌های صنعتی بوده و عده‌ای دیگر برون‌زا و در نتیجه سیاستگذاری‌های نه چندان مناسب مسئولین امر می‌باشد.

یکی از عوامل مهم و درونزا که امروزه یکی از مهمترین مسائل جهت ادامه حیات بنگاه هاست جلب رضایت مشتری و ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالا است. توجه به کیفیت فرآورده ها موضوع تازه ای نیست، ازصدها سال پیش مشتریان هنگام خرید، اجناس را خوب برانداز و بررسی نموده و تازگی، سفتی، نرمی و مناسب بودن آنها را آزمایش می کردند. همه مردم هنگام خرید معیارهایی را که از پدر و مادر یاد گرفته و آنها نیز از نیاکان خود آموخته اند بکار می بندند (رضایی نژاد، 1378،ص 13).

در همین راستا، افزایش رقابت پذیری صنایع کوچک ومتوسط به یک مسأله حیاتی تبدیل می گردد. بدون یک صنایع کوچک ومتوسط رقابتی، امکان تسریع در اشتغالزایی که بطور جدی برای معکوس کردن روند فزاینده بیکاری در کشور مورد نیاز است ممکن نخواهد بود. بدیهی است رقابت پذیری ارتباط مستقیم با افزایش تولید، مدیریت کیفیت جامع و مجموعه ای از سایر عوامل دارد.

استقرار کنترل کیفیت جامع در یک بنگاه باید در هشت حوزه سبک مدیریت^[6]، بهبودمنابع^[7] ،رضایت مشتریان^[8] ،کیفیت و بهبود مستمر^[9] ،مشارکت همه کارکنان^[10] ،ارتباط با تأمین کنندگان^[11] ،فرآیند تولید^[12] ، بهبود منابع انسانی ^[13] انجام شود

این تحقیق در پی آن است که بنگاه های کوچک و متوسط رادراین هشت حوزه موردمطالعه قرار دهد تا مشخص گردد که آیا  استقرار مدیریت کیفیت جامع درصنایع کوچک ومتوسط شهرک های صنعتی شهرستان آمل  امکان پذیر است ؟

و همچنین رتبه هرکدام از این حوزه ها را در این صنایع مشخص سازد .

در تحقیق پیشرو مقالات وپژوهش های انجام شده در کشورهای صنعتی و تازه صنعتی شده که در امر ارتقاء صنایع  از جمله صنایع کوچک خود موفق بوده اند مورد توجه قرار گرفته است .

تعداد منابع زیاد

و......